"Enter"a basıp içeriğe geçin

Antik Karadeniz’in Başoğuzlu Atmacaları 22.11.2020

Antik paralarda gördüğümüz Atmaca, Karakuş ve Doğan resimleri Türk mitolojisinde Hakan sembolüdür. Atmacayı kolu üzerinde taşımak ona özel sevgi göstermektir.

Efsaneye göre, Hz.Süleyman Belkıs’a Allah yazılı mektubu Umay kuşu (Uli Maye) Telli Turna’nın kanadında gönderirken mektubu düşürmesin diye turnanın kanatlarının altından karakuş (doğan, atmaca) uçarak ona destek olmuştur. Hz.Süleyman, hakanlara, “karakuşu kolunuzda taşıyın, onu sevin” şeklinde vasiyet etti diye anlatılır. 

Atmaca sevgisi binlerce yıldan beri Karadenizlinin tutkusudur. Mutlaka bir anlamı vardır ki krallarımızın paralarına nakşedilmiştir.  

Önce antik LAT/LAZ harfleriyle yazılmış kelimeleri görelim:

Paranın bir yüzündeki yazılar kralın İnanışı (Opası, Tanrısı) nedir ve Görevini söyler. Bu yazıların fonetik açılımı şöyledir:

OPASİ ULİ MAİ-US: “Himaye eden Ulu Opa Güneş Ana’ya, Umay’a, Uli Mai’a inanır ve onun yolunda (US) gidenlerdendir.

BAZİ-LEĞZ: Baş Oğuzlu. Baz-i le’oğuz. Baş olduğu, yönettiği ulusun adıdır. 

Şimdi Başoğuzlu paralarında gördüğümüz atmacaları ve sembolleri dikkatle inceleyelim.



  1. Dairesel noktalar: Gök Tanrılı Şamani olmak, gökbilimi yapanların hamisi olmak. Noktalar yıldızları ifade eder.
  2. Başında kızıl kurdele: Hilal uğruna vatanı için savaşan, Mitracı olmak. Soyguncu Samiri’ye köle olmamak, Venedikli Dandolosun küreğine asılmamak, vatanını savunmak için alnına kurban kanı sürerek cepheye gitmek… Ortaklık kültürünün gereği bereketi korumak için Hilal yani Mitra(Bedir) dinli olmak.  
  3. Omuzunda birleştirilmiş oklar: Birleşik ordular komutanı. “Birliğimiz dirliğimizdir” mesajıdır.
  4. Başoğuzlu III.Mitridate’nin gümüş parasında karakuş Zeus’un kolundadır.
  5. Kolu üzerinde atmaca, kolun altında  ay-yıldız, bir elinde krallık asası, kraliyet tahtına dayanmış haldedir. 
  6. Atmaca resmi dikey olarak Mithridatoy yazısına bitişiktir.  Atmacayla kral Zeus’un gözünde eşleştirilmiş haldedir, atmaca ile bakışırken resmedilmiştir.
  7. Aşağıda gördüğümüz Başoğuzlu VI.Mitridate’nin altın madalyonunda, muhteşem Ay Yıldızlı çelengin üzerinde BAZİLEUS/Başoğuzlu, altında ise DOR BABASI unvanı olan EYPATOR-OS yazısını okuyoruz. Dor Babası EYPATOR-OS (Eubador/ Hubyar) ile bugün Türkçe en büyük unvan olan ATATÜRK aynı anlamdadır.

Rizeli VI.Mitridate’nin adı batılı kaynaklarda Roma’nın Büyük Düşmanı Pontus Kralı Eubadore Mitridate VI olarak geçer. Mete Oğuz’ların en büyüğüdür, öldüğü yerin adı Orkun Atası/Kerkinitis, öldüğü kalenin adı ise GOZLEVA (Oğuzoğlu) Kalesidir. Tam adı; Kırım, Bahçesaray, Kerkinitis Gozlev Kalesi. Kralımızın gömüldüğü yer ise doğduğu şehir olan Sinop’tadır ve Oğuz töresine göre anıt mezarı Sinop’ta denize doğru uzanan dağ yarımada olmalıdır. Üzerine ABD üssü yapılmış olması, uzun yıllar Amerikalıların burada Türk devletinin denetiminden uzak şekilde yeraltı çalışması yapılmış ve anıt mezara inilmiş olma ihtimalini düşündürmektedir.

Okurlarımdan özür dilerim, üzgünüm; Başoğuzlu VI.Mitridate’nın kolunda atmacayla olan resmini daha önceki yazılarımda kullandım, ancak pdf dosya olarak kaydettiğim için şimdi buraya aktaramıyorum. Antik Karadeniz yazılarımda görülebilir.

Rizeli atmacasever dostlarıma bugün böyle bir güzellik yapmak istedim.  

Eğer ava giderken yolları Zir Kale’den, Dor Vadisinden ve Hubyarlı köylerinden geçerse, Haydor (Ayder) yaylasına çıkarlarsa, oralardan Kaçkar’a çıkarlarsa, halk türkülerindeki namı Koçkoroğlu Koçari olduğunu da düşünerek, büyük kralımıza bir sevgi saygı göndersinler. Eğer o olmasaydı bugün hangi korsan teknesinde Venedikli Dandolos’un küreğine asılan köle olacaklardı iki kere düşünsünler.

Rizeli avcılara, atmacalı Antik Oğuzoğlu paralarını avcı dergilerinde kullanmaları dileğiyle…

Mahiye Morgül / 22.11.2020 Rize

Bu yazı yorumlara kapalı.