Konu: Müzik eğitiminde çağdaş yöntemler.(Kodaly, Orff ve Drama yöntemleri)
Amaç: Müzik eğitiminde öğrenci merkezli yöntemlerin öğretmene sunulması.
Tarih: 17-21 Haziran 2002
Süre: 20 saat
Yer: Batıkent, Yahya Çavuş İlköğretim Okulu müzik odası
Eğitim görevlisi: Mahiye Morgül
Katılımcı sayısı : 27 müzik öğretmeni
PROGRAM
1. gün:
Çocuk oyunlarıyla ısınma ve iletişim.
-“O piti piti”; müzik cümlesini ikili iletişimde kullanma
-“Çatlak patlak”; grupla dokunarak iletişim, düzenli tempo oyunu.
-“Ambara vurdum”; söz ve devinim yaratma, motif yaratma.
-“Annem bana”; ikili, dörtlü ve altılı iletişim.
Beden çalgılarıyla yapı oyunları; “Atım bataklıkta…” Rondo, ABA, Tersli teknik. Dem ve kanon grafiği oluşturma, grafiği seslendirme.
Tekerlemenin ritmini açığa çıkarma tekniği. Ritim şeridi kullanma, ritim karesi oluşturma.
Tekerlemeden ritmik çokseslilik yaratma; dem tutma ve kanon yapıları. Ritim ile vuruş farkını görselleştirme
Kaydırmalı ritmik kanonda el çırpma müziği “o piti piti”
Boş film kutularıyla ritmi görselleştirme.
Anahtar sözcükte devinerek müzik cümlesini algılama: “Okula Başladık Heya” şarkısını devinerek iki sesli yapma. Do-Sol eşlikli çalarak söyleme. Grafikle gösterme.
2. gün:
Halk oyunlarıyla ısınma ve iletişim; Nure, Nare, Sis dağı, Tinimini hanım.
Okay Temiz Ritim Atölyesi’ne doğaçlama katılma. Vurmalılarla düşsel müzik yaratma. Grupla doğaçlamalar.
Beden çalgılarında dört temel sesin yeri.
Sınıf içi çalgılarla tanışma oyunları, çalgıları gruplandırma oyunları.
“Zımterelelli” ile çalgı oyunları yaratma. Ritmik eşlik yaratma ve eşliği grafikle görselleştirme.
Gamelan tekniğiyle üç seslilik; “Doktor amca” (Gamelanlı rep.)
Ezgi çizgisi oluşturma; uzun, kısa ve titreşimli sesler.
Sesin dikliği: Glisandoyu bedene yansıtma. Telefon numarası, şakacı müzisyen, Can kahvaltı hazırlıyor oyunları.
Sembol yaratma: “Atım gidiyor” oyunundan yola çıkarak.
Hazır grafikleri seslendirme: Baş ve El Sesleri grafiğini seslendirme.
3. gün:
İsimlerle tanışma; “Konsere gittim” oyunundan ritmik doğaçlamaya geçiş. Şefin yönetiminde iki sesli oyun.
Çocuk şarkılarıyla ısınma ve iletişim; “Ellerim başımda”, “Baş Omuz”, “Tik tak”, “Tren”.
Şarkıya dans yaratma, kural belirleme; “23 Nisan” şarkısıyla.
Ses dinamikleri: “Kuklaya Ses Ver”, “Avucumda Sinek Var” oyunları, kukla yapımı.
Vokal ve enstrümantal tını farkını algılama: “Kim sustu, kim katıldı”. Grafik çizimi.
İki ve üç sesli vokal dem tutma: “Makinalaşmak”, “Yayla Çiçeği” ezgilerinden.
Ezgiden ritmik eşlik yaratma: “Makinalaşmak” şarkısının bağlantısıyla.
Tartımı tınılara dağıtarak solo doğaçlama yapma; beden çalgıları ve vurmalılarla.
4. gün:
Düşsel ortamda ısınma ve iletişim: “Çiftçi Nasıl Ekiyordu” şarkısındaki buğdayın öyküsündeki devinimlerle.
Öyküdeki iş seslerini devinimle birlikte verme, vokal ısınma.
Devinimleri müzik cümlelerine yerleştirme, dansa dönüştürme,
İş seslerini sembollere dönüştürme; çiftçiye vokal ve enstrümantal müzik besteleme.
Kodaly’nin el işaretleri ile solfej ve iki sesli vokal ısınma.
Demli yapıda dört ses üzerine solo parti (polifoni); “yangın var” şarkısıyla. Şarkıya dans yaratma.
Soloya akor eşliği (homofoni) “Oyun” kanonu, Do-Mi-Sol akor eşliği çalma.
Pandur Pandur şarkısına dans ve Fa-Do sesleriyle eşlik.
5. gün:
Artık materyallerle sınıf içi eğitim çalgıları yapımı:
Yağmur kaktüsü, Hindistan cevizi marakası, orman şeytanı, gazoz kapaklarıyla marakas, kukla yapımı, tokmak yapımı, kağıt ağacı, rüzgar çanları, halhal, ördek sesli film kutusu, misinayla telli çalgı, balonlu kutu ve pet şişelerle marakas yapımları.
Öyküyü bölerek canlandırma ve bölümlere doğaçlama müzik besteleme
Bak-düşün tekniği ile doğaçlama besteleme: Yemeniden ve kartpostaldan esinlenme.
Şarkıya uygun düşssel ortam yaratma ve şarkıyı yaratılan atmosferde söyleme. Zuckmayer’in hayatından 3 anı doğaçlama oynama ve Dostluk şarkısını bu sahnelerde söyleme.
Kursa katılanlar ne dediler:
Halide Zehra Onat ( Mamak Kız Meslek Lisesi Müzik Öğretmeni):
“Şimdiye kadar işimi sevmeden yapıyordum. Bu seminere katıldığımdan beri müzik öğretmenliği benim için keyifli bir iş haline geldi. Artık mesleğimi seviyorum.”
Selma Özdar (Aydınlıkevler Zihinsel Engelliler İlköğretim Okulu):
“Mahiye öğretmenimin daha önce de drama kursuna katılmıştım.O zaman da çok yararlandım. Geçici görevle gelmiş olduğum şimdiki okulumda, şimdi dilekçe verdim ve temelli kalmaya karar verdim. Çünkü bu kursta öğrendiklerimle çocuklara ulaşmayı başardım.”
Nuran Karayel “AÜEF Okulöncesi Eğitimi Müzik Öğretmeni):
“Daha önce Orff kurslarına katılmıştım. Yöntemi daha üst seviyeye nasıl taşıyacağımı bilemiyordum. Şimdi bunu öğrendim. Mahiye hanıma teşekkür ediyorum.”
Muazzez Aksoy (Batıkent Refika Aksoy İ.Okulu Müzik Öğretmeni):
“Mahiye hanımın derslerini daha önce izlemiştim. Arkadaşlarıma anlatmıştım. Bu kursun yapılmasını heyecanla bekliyorduk. Kursu düzenleyen MÜZED’e, Ankara İl Milli Eğitim Müdürlüğü Program Geliştirme Dairesine ve Mahiye öğretmenimize çok teşekkür ediyoruz. Şimdi, bu kursun devamını rica ediyoruz.”